Su Dolapları - 3D Sanal Tur
Su Dolapları için hazırlanan sanal tur sayfasında bulunuyorsunuz. Hareketli görüntüye tıklayarak açılan sayfada veya buradan indireceğiniz programlarla kendinizi Su Dolapları'nda gibi hissedeceksiniz. Kurulum gerektirmeyen programları çalıştırdığınızda fareyi bakmak istediğiniz yöne doğru kaydırmanız yeterlidir. Detaylara zumlamak için farenizin tekerleğini çevirin. İndirdiğiniz mekanların listesini görmek için F9 tuşuna basın. Listelenen mekanları ekran koruyucu yapmak için F5 tuşuna basın. Tavsiyemiz Su Dolapları dahil tüm mekanları ekran koruyucu yapmanızdır. Ekran koruyucu devreye girdiğinde rastgele bir mekan seçilir ve otomatik olarak etrafı seyrettirir (adeta HD kalitesinde bir belgesel izliyormuşsunuz hissini verir). Diğer tuşların işlevini öğrenmek için F1, çıkmak için Esc tuşuna basın.
———
Suriye'nin Asi Nehri, üzerinde bulunan su dolaplarıyla ünlüdür. Bu yüzden Hama, “Medinetün Nevair” (Su dolabı şehri) diye de bilinir. Bu dolaplar, Anadolu’da bulunan su değirmenlerine benzemiyor. Romalılar tarafından tarım amacıyla kullanılmak için yapılmış. Toplam yüze yakın dolaptan sadece 17 tanesi günümüze kadar ayakta kalmayı başarmış. En az 1500 yıllık tarihi olan dolaplardan her birinin ayrı bir ismi var ve isimlerini dönerken çıkardıkları sesten aldıkları söyleniyor. Bunlardan biri olan “Ya Muhammed” adlı dolabın hikayesi Evliya Çelebi’nin seyahatnamesinde şöyle geçiyor: Asi Nehri üzerine bir türlü döndürülemeyen bir dolap vardır. Dolaba, “Hz. Adem’i seversen dön, Ulu’l azm peygamberi seversen dön…” denir ama dolabın dönmesini sağlamayı başaramazlar. En sonunda “Son peygamber Hz. Muhammed’in (s.a.v) hakkı için dön!” denince dolap birdenbire dönmeye başlar ve “Ya Muhammed!” sesiyle yeri göğü inletir.
Asi Nehri’nin sularına kavuşunca dönmeye başlayan su dolaplarının başlıca görevi, suyu 16 metre derinlikten alarak su kemerlerine ulaştırmaktır. Bu şekilde şehrin su ihtiyacını karşıladığı gibi halkın verimli topraklarını sulayarak lezzetli meyve ve sebzelerin hayat suyunun taşıyıcısı olur. Şimdilerde herhangi bir işlevi bulunmayan bu dolaplar yalnızca turistik amaçla ayakta tutulmaya çalışılıyor.
Hama'nın su doplapları Yunus Emre'nin bir şiirine konu olmuştur:
Dertli Dolap
Benim adım dertli dolap
Suyum akar yalap yalap
Böyle emreylemiş Çalap
Derdim vardır inilerim
Suyum alçaktan çekerim
Dönüp yükseğe dökerim
Görün ben neler çekerim
Derdim vardır inilerim
Kaynak: Semerkand Aile Dergisi
