Nuruosmaniye Camii - 3D Sanal Tur
Nuruosmaniye Camii için hazırlanan sanal tur sayfasında bulunuyorsunuz. Hareketli görüntüye tıklayarak açılan sayfada veya buradan indireceğiniz programlarla kendinizi Nuruosmaniye Camii'nde gibi hissedeceksiniz. Kurulum gerektirmeyen programları çalıştırdığınızda fareyi bakmak istediğiniz yöne doğru kaydırmanız yeterlidir. Detaylara zumlamak için farenizin tekerleğini çevirin. İndirdiğiniz mekanların listesini görmek için F9 tuşuna basın. Listelenen mekanları ekran koruyucu yapmak için F5 tuşuna basın. Tavsiyemiz Nuruosmaniye Camii dahil tüm mekanları ekran koruyucu yapmanızdır. Ekran koruyucu devreye girdiğinde rastgele bir mekan seçilir ve otomatik olarak etrafı seyrettirir (adeta HD kalitesinde bir belgesel izliyormuşsunuz hissini verir). Diğer tuşların işlevini öğrenmek için F1, çıkmak için Esc tuşuna basın.
———
İstanbul'un en canlı noktasına, Kapalıçarşı'nın Cağaloğlu ve Çemberlitaş'a açılan kapısının önünde yer alan Nuruosmaniye Camii'nin yerinde, daha önceden Şeyhülislam Sadeddin Efendi'nin eşinin mescidi bulunuyordu. 1748'de bu yapı yıkılmaya yüz tutunca, Sultan I. Mahmud'un emriyle cami ve külliyenin yapımına başlanmıştır. Sultan 1. Mahmud'un ölümüyle, kardeşi 3. Osman tarafından 1755 yılında tamamlanmıştır. Bu yüzden, "Osman'ın nuru" anlamında Nuruosmanî olarak adlandırılmıştır. Mimarı Mustafa Ağa ve yardımcısı Simon Kalfa'dır (Mimar Simeon).
Taş Alemli Minarelerde İlk
Nuruosmaniye, Klâsik Dönem'in izlerinin azaldığı, Avrupa mimarisinin etkilerinin görüldüğü bir yapıdır. Barok üslûbunun ilk örneği olan bu karakteristik caminin iç avlusu, klâsik plân esasından bütünüyle ayrılmıştır. Yarım daire şeklinde 12 sütun üzerine oturan 14 kubbesi bulunmaktadır. Caminin iç kısmı kare plân üzerine yapılmıştır ve mihrabı çıkıntılıdır. Eteği 32 pencere ile çevrili yüksek kubbe, duvarlar üzerine oturan kemerler tarafından taşınmaktadır. Cami, beş sıra halinde 174 pencere tarafından aydınlatılmaktadır. Pencereler alçıdan ve Barok stilindedir. İç bezemelerinde en göze çarpan unsur kubbesinde ve duvarlarındaki hatlardır. İki şerefeli iki minaresi vardır. Kurşun yerine taş alemler ilk kez bu minarelerde kullanılmıştır. Caminin iç avlusunda şadırvan yoktur. İki kapılı geniş dış avlusu, Kapalıçarşı ile Cağaloğlu ve Çemberlitaş arasında geçiş yolu olarak kullanılmaktadır.
Hünkâr mahfili, müftülük makamı
Nuruosmaniye Külliyesi, dar bir alana sahip olmasına rağmen; kütüphane, medrese, imaret, çeşme, sebil, dükkanlar gibi müştemilâtı ustaca yerleştirilmiştir. Caminin ana giriş kapısının üzerinde müezzin mahfili, yanlarda mahfiller, mihrabın solunda ise padişahın atı üstünde camiye girişine yol veren rampalı Hünkâr mahfili bulunmaktadır. Bir çok odadan müteşekkil bu altın yaldızlı hünkâr mahfili, günümüzde Eminönü Müftülüğü'ne hizmet vermektedir. Mükemmel bir akustik sistemi olan caminin dengesini kontrol etmek için mihrabın iki yanına döner terazi sütûnlar yapılmıştır. Caminin türbesinde, bâni sultanların annesi Şehsuvar Sultan ve şehzadeler medfundur.
Üslûp Bize Yabancı
Nuruosmaniye Camii, üç boyutlu taş bezemeleriyle dünya mimarisinde bile eşi olmayan, özgün bir Barok şaheseridir. Ancak, Barok üslûbunun ilk örneği olan bu yapı, İstanbul'un mimarî açıdan bozulmasının müsebbibi olarak da gösterilmektedir. Bu görüşe göre, yapıda uygulanan üslûbun etkileriyle 19. asır başından itibaren İstanbul'un yüksek kültür değerleri, mimarisi ve şehir özellikleri tahribata uğramıştır. İstanbul'un her yerinde dantel gibi işlenmiş Mimar Sinan eserleri göz önüne getirildiğinde, bu görüşe hak vermemek elde değil.
Kaynak: Yeni Şafak Gazetesi (9 Ekim 2005)